SOC Nedir, Firmalar İçin Neden Önemlidir?

Yayınlayan
Yunus Emre Çoban
Yayınlanma tarihi
25/4/2022
Okuma süresi
15
Dakika
go back icon
Geri Dön

Güvenlik Operasyon Merkezi olarak adlandırılan (Security Operations Center) SOC, siber güvenlik uzmanlarından oluşan ve bilişim sistemlerini 7/24 süreyle siber saldırılara karşı izleyip, aksiyon alan bir yapıdır.

SOC ekipleri, sistemleri tehdit eden veya tehdit etme potansiyeli olan bütün unsurları en kısa sürede tespit ve aksiyonla yükümlüdür. Tespit ve aksiyon süreçleri elde edilen ham bilgilerin kademeli olarak alanında uzman kişiler tarafından filtrelerden geçirilerek gerçek verilere dönüştürülmesiyle oluşmaktadır. Veriyi toplayan veya tespit eden kişilerden verinin onaylanacağı yöneticilere kadar uzanan bu süreçlerde en can alısı nokta ise “zaman” ile yarışıyor olmaktır. Dahili SOC ekiplerinin kurulumları maliyet olarak fazla gelebileceği için dış kaynak SOC hizmetlerinde aşağıdaki temel görevler aranmalıdır:

  • Olay müdahalesi ve kurtarma,
  • Gerçek zamanlı tehdit görüntüleme ve tehdit istihbaratı,
  • Tehdit ve zafiyet yönetimi,
  • Uyumluluk yönetimi,
  • Veri koruma.

Dahili veya harici SOC ekiplerin de aranması gereken özellikler de NIST (Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü) tarafından belirlenen CSF (Siber Güvenlik Çerçevesi/Standartları)[1] referans gösterilerek şu şekilde özetlenebilir:

Belirleme (Identify): Kişilerden, yazılımlardan veya donanımlardan oluşan bütün sistem envanterini belirleyip, belirlenen envanter haritası üzerinden siber güvenlik risklerinin tespit edilmesine olan sağlar. SOC ekipleri, sistemleri izlemeye almadan önce envanteri iyi belirlemeli ve atak yüzeyine hakim olmalıdır. Gözden kaçan herhangi bir sistem, yazılım veya kişi, ilerleyen süreçte ufak bir zafiyetle başlayan tedarik zinciri saldırısına dönüşebilmektedir. Bu süreçte şirket için yazılım, donanım ve kişilerin tespitiyle birlikte paydaşların, hizmet alınan satıcıların da sisteme erişimleri olan noktaları belirlemek ve izlemeye almak “Envanter Oluşturma” isimini de verebileceğimiz bu adım, SOC ve güvenlik ekipleri için sistemin büyük resmini oluşturmaya yaramaktadır ve ilk temel adımdır. Bu adımı özetlemek gerekirse şu şekilde özetlenebilir:

  • Fiziksel ve yazılım varlıklarını belirle,
  • İş ortamlarını ve tedarik zinciri rolünü belirle,
  • Yerleşik siber güvenlik politikalarını ve bu politikalra özgü yasal veya düzenleyici gereksinimleri belirle,
  • Envanterde yer alan yazılım, donanım veya personele ait zafiyetleri belirle ve Risk Değerlendirme programı oluşturma (Risk Değerlendirme programı, risk yönetim stratejisi belirleme ve toleransları hesaplamaya katkı sağlayacaktır.),
  • Önceliklere, risklere ve toleranslara göre karar vermeye olanak sağlayan risk yönetim stratejisini oluşturup, uygulama.

Koruma (Protection): Saldırı yüzeyi bir önceki fazda belirlenen sistemi tehdit eden veya edebilecek bütün unsurlara karşı koruma adımıdır. SOC ekipleri, izleme yaptıkları sistemde herhangi bir anomali durumunda veriyi hızlı bir şekilde doğrulayıp gerekli ve doğru aksiyonu alarak koruma adımını gerçekleştiriş olur. Örneğin: Mail güvenliği ve sandbox çözümleri olmayan bir sistemde mesai saatleri dışında personele e-posta yolu ile iletilen bir zararlı yazılım, SOC ekipleri tarafından algılanır ve kullanıcıya ait hesap sıfırlanırken (gerektiğinde askıya alınır), kullanmış olduğu bilgisayar internetten ve sistemden izole edilir. Koruma adımı özetlenirse:

  • Envanterde bulunan yazılım, donanım ve kişilerden kaynaklanabilecek bütün zafiyetlerin sürekli ve düzenli yönetimi,
  • Fiziksel ve uzaktan erişimler için kimlik doğrulama ve kimlik yönetimi,
  • Personellere, siber tehdit farkındalık eğitimi verme,
  • Envanterde yer alan bütün verilerin sınıflandırılarak düşük seviyeden kritik seviyeye kadar derecesi olan bütün verilere ayrı koruma politikaları düzenleme, uygulama ve uygulandığını kontrol etme.

şeklinde sıralanabilir.

Tespit Etme (Detection): Envanteri oluşturulup atak yüzeyi belirlenen ve veri koruma politikaları oluşturulan sistemi tehdit eden veya edebilecek bütün unsurların tespit edilip değerlendirmeye alınması gereken aşamadır. Değerlendirme sürecini kısa tutarken sonraki aşama olan “Yanıtlama” ya geçilir. SOC ekipleri sistemlerin atak yüzeylerine hakim olmaları gerektiği için tehditleri tespit etme aşamasında zorlanmamaları gerekmektedir. Tespit edilen tehditler için gerekli kural, korelasyon ve alarmların oluşturulması adına sonraki aşama olan “Yanıtlama” aşaması ekiplerine gerekli bilgileri sağlar. Tespit etme adımları kısaca:

  • Anomali olayların tespit edildiğinden ve uygun yanıt için tehditlerinin kategorize edildiğini kontrol etme,
  • Uygulanan önlemleri değerlendirmek ve siber tehditleri izlemek için sürekli güvenlik izleme yetenekleri geliştirme,
  • Yeni siber saldırı göstergelerini belirlemek için süreçleri en son tehdit istihbaratına göre güncelleme,

şeklinde sıralanabilir.

Yanıt/Müdahale (Response): Tehditlerin tespit edilmesinin ardından yine en kısa sürede yanıtlama sürecini işletilmesi gerekmektedir. Tehditlere karşı önlemlerin alınma prosesleri bu süreçte gerçekleştirilir.

  • Tespit edilen bulguları paydaşlar ve kolluk kuvvetleri arasında iletişim prosedürleri kurulurak paylaşma,
  • Müdahale etkinliğinin raporlanmasını sağlama ve sonrasındaki benzer vakalarda sonraki süreçlerin daha verimli atlatılmasını sağlama,
  • Müdahale süreçlerinde iyileştirmeleri belirleme,
  • SOC ekip yeteneklerinin geliştirmek için tespit ve müdahale eylemleri arasında belirlenen iyileştrimeleri uygulama,

adımları müdahale sürecini kısaca özetleyebilmektedir.

Kurtarma (Recovery): Tespit edilemeyen tehditlerin sistemi olumsuz etkilemesi halinde işletilecek olan prosestir. SOC ekipleri bu fazda, etkilenen yetenekleri, sistemleri veya hizmetleri en hızlı şekilde geri yüklemek için gerekli önlemlere odaklanmalıdır. Yine zamanla yarışması gereken SOC ekipleri sistemi etkilenen operasyonları normal haline gelmesi için en kısa sürede bu fazı tamamlamalıdır. Bu süreçte SOC ekiplerinin izlemesi gereken adımlar ise şunlardır:

  • Sistemleri, varlıkları ve hizmetlere erişimi geri yüklerken kuruluşunuzun planlı Kurtarma süreçlerinin düzgün şekilde yürütülmesini sağlama,
  • Yeni iyileştirmeleri uygulamak için mevcut stratejileri ve mevcut siber tehdit istihbaratını gözden geçirme,
  • Olay kurtarma süreçleri sırasında ve sonrasında, dahili ve harici tüm iletişimleri koordine etme.

SOC personelinin rolleri farklı katmanlara ayrılır. Bir SOC ekibinin ortak rolleri ve sorumlulukları şunlardır:

  • Yönetici
  • Bulgu raporlama
  • Optimizasyon
  • Tehdit Avcıları
  • Tehdit avı
  • İstihbarat toplama
  • Güvenlik açığı yönetimi
  • Güvenlik Analisti-II
  • Alarmların doğrulanması
  • Olay yönetimi
  • İletişim
  • Güvenlik Analisti-I
  • İzleme ve Tespit
  • Korelasyon
  • Toplama
  • Logları/ Tespitleri Koruma

Güvenlik Analisti (Birinci Kademe): Güvenlik açıklarının izlenmesinden, tespit edilen olaylara öncelik verilmesinden ve incelenmesi gereken tehditlerin ikinci seviye analiste iletilmesinden sorumludur.

Güvenlik Analisti (İkinci Kademe): Olayları araştırmak ve bunlara yanıt vermekten, ardından olayların etkisini gidermek için yanıt ve kurtarma süreçlerini yürütmekten sorumludur.

Tehdit Avcıları (Üçüncü Kademe): Beklenmeyen veya gizli ağ girişi yollarını belirlemek için en son tehdit istihbaratına göre BT güvenlik altyapısını değerlendirmekten sorumludur.

Yönetici (Dördüncü Kademe): Tüm ekibi denetlemekten, bulguları, eylem planlarını ve kuruluşun CISO'suna, tehdit bildirimlerini raporlamaktan sorumludur.

[1] https://www.nist.gov/cyberframework/framework

Yunus Emre Çoban

Detaylı Bilgi İçin

info@gaissecurity.com